Zeri deritzogu elkarrizketan aritzea? Ustezko sinonimoa dugu ondoko hau: hitz egin.
Ongi da; izan daiteke, eta hitz egiteak hurbildu egiten gaituen arren, beti ez da horrela izaten. Komunikazioarekin ez da gauza bera gertatzen, honen helburu edo jomuga zerbait transmititzea delako, zerbait hori edozer izanik ere.
Komunikazioak barne hartzen du hitz egitea, entzuteak adi egotea bezala, eta mintzatzea hitzen errepikamen hutsa bihurtzen denean, burrunba besterik ezin aditu daiteke. Hau ulertzeko gai baldin bagara, gure mintzatzeko modua antolatzeko gai izango gara. Kontua ez da soinu-espazio hutsa betetzea, bagarela sentitzeko asmotan. Beste zerbaiti dagokio…Probatu ezazue!
Kontu honek garrantzia handia hartzen du gure seme-alabekin hizketan ari garenean, baita jendartean ematen diren gaien inguruko elkarrizketetan ere.
Gaztea hurreratzean, so egin, ekidin, burlatu, beharra adierazi edota “bilatu” –honen adiera guztietan-, adi ibili esaten duzunarekin. Ez dut hau esaten beldur zaitezen, arreta jarri eta eman beharreko garrantzia adierazi dezazun baizik.
Beraz, momentu horietan nola jokatu beharra daukagu?
Hemen aurkituko duzuna gogoz kontra erabiltzeko asmoa badaukazu, ez du emaitza onik izango. Ez zaizu baliagarri izango zure egiten ez baldin baduzu eta gutxiago, praktikan jartzeko trikimailu gisa soilik erabiltzeko asmoa badaukazu.
Nerabezaroa aldaketa garrantzitsudun aldia denaren premisa aintzat hartuko dugu; aldi horren helburua norberaren identitatea osatzean datza, haurtzaroan garatutakoaren desberdina izango dena. Trantsizio horretan, munduarekiko daukan ikuskera aldatzen joango zaio eta sentitzeko, pentsatzeko eta jarduteko moduak itxuraldaketa garrantzitsua jasango dute. Norbera eta mundua ikusteko modua aldatu egiten da: “begirada”-ren garrantzia sartzen da jokoan.
Bere begiradak, ordurako, zurearen zati handi bat hartzen du barne. Zuregandik ikasten dute. Batez ere, zu zeu zarenagatik eta ez soilik esaten duzunarengatik.
Zure gerizpearengandik ikasiko dute; itxi gabe dituzun esperientziengandik, zure beldurretatik, zure itxurakeriengandik. Baina, batez ere, beraiekiko daukazun maitasunarengandik ikasiko dute, hitzetan soilik azaltzen ez den horrengandik.
Zure lanabesen artean “topaketa” kontzeptua eranstea eskatuko nizuke. Nire aburuz, topaketak, irekitzea, jakin-mina eta arreta jartzea hartzen ditu aintzat. Hirukote hau sentitzen baldin baduzu, zure prestutasuna benetakoa izango da mutil edo neskatoarekin kontaktuan jartzean. Hark sentituko du…eta laguntzen ari zarela badaki. Intentzioa, prestutasuna, afektua baloratzen dituzte eta zuk tresna horiek eskuragarri dauzkazu, konturatu ez arren. Ez da hala?
Akatsik ez egin; arazo guztiei irtenbiderik ezin dizkiezu aurkitu. Aholkatzeko ahalmena daukazun horretan, barne esperientzien igorle izan zaitezke, eta, hauengandik jaso duzun jakituriaren laguntzaz, ohartarazi ditzakezu (arrisku posibleak, nerabezaroari dagozkion egoera emozionalak…). Hala ere, banako bakoitzak bere bidea eraikitzen du eta gurasoak lagun gisa jardungo dute, eta ez kartografo bezala.
Lagundu ahal izateko forma egokian egotea beharrezkoa da, beraz, auto-berrikuste bat egitea egokia litzateke. Laguntzaile denak “hitza ematea” zer den ikasi behar du, baita hitz horiek “esan nahi dutena” zer den ere (egia absolututzat ezer eman gabe “dena dakit bizi izan dudalako”). Laguntzaileak hausnarketa erraztuko du, errespetua, lasaitasuna. Eta sarritan, besarkada bat. Azken honetarako ezta, hitzak ez dira beharrezkoak, edo, agian bai.
Bilatu, galduta baitago. Sarritan egin. Bere bizitza inguratzen duen horrekiko interesa azaldu. Humore eta algarak elkarbanatu. Barkamena eskatzen ikasi, beti ere beharrezkoa denean; eta gazte sendo eta indartsua izan dadin ahalbidetuko duzu.