Author: zeukesan

Ba ote dago bideo-jolasenganako menpekotasunik?

Menpekotasun berriak ote daude? Orain egun batzuk “Drogas, Riesgos y Diversión” izeneko kongresu batean izan ginen, eta bertan Domingo Comas Arnau-k (katedraduna) esan zuen menpekotasun berririk ez dagoela; sintomen aldaketa besterik ez.

Modu asko daude ordenadore baten aurrean egoteko. Guraso askok deitzen digute, beraien seme-alaben ohitura berriak direla eta, hau da: etxean sartuta omen daude asko, pantailaren aurrean orduak eta orduak emanez…Baina, arazo pertsonala ote da, edo ez? Asken finean, denak egiten omen dute bizi mota hori!!

Komunikazioa eta Informazio Teknologi berriez hitzegiten dugu, Sare Socialez, Bideojolasez, Internetez, etabar. Dena zaku berean sartuta. Alde eta kontra dagoen jende mordoa dugu. Agian, biderdian egon daiteke erantzuna; hots: gehiegizko eta egokizko erabileraren artean.

Guraso hauek pairatzen ari dira bere seme-alaben portaera arraro hauek, eta gazte batzuek, aldiberean, murgilduta daude zurrunbilo erakargarri zein kaltegarri horretan. Dena dela, alarmismo asko sumatzen dugu gai honen inguruan, eta sarritan errudunak aurkitu beharrean gaude, gure amorrua eta haserrea euren gain azartzeko.

Jarrera batzuk jakinaren gainean jartzen gaituzte. Horrek ez du esan nahi arazo sakon bat dagoenik seinale horien azpian, baina komenigarria izaten da esku-hartzea. Hemen síntoma batzuk:

–Poz handia edo euforia sentitu ordenadore aurrean gaudenean.
-Zailtasunak etena egiteko, eta urduritasuna etenaldietan.
-Geroago eta debora gehiago eman ordenadorearen aurrean.
-Hutsik, triste edo suminduta sentitu sarean ez zaudenean.
-Gezurra esan etxean edo lanean, interneten ikusten ohi dituzun orriei buruz galdetzen badigute.
-Begi sikuak, buruko minak eta bizkarrekoak ere.
-Ezegoki egin jatorduak, ordenadorearengandik ez urruntzeko.
-Atentzio gabeziak norberen garbitasunean.
-Errutinen aldaketa, loan.

Hain muturrera ez iristeko, etxekoen jarrera eta heziketa garrantsitsuak dira.

Ezagutzen al duzu Zeuk Esan?

Badakizu zer garen? Hau da zuentzako dugun galdera… Zein animatzen da azaltzen?
Telefonoa da… baina badakizu zenbakia? Sare sozialetan gaude… zeinetan? Batzuetan “Cuentapenas” deitzen digute… badakizu zergatik? Bideo batzuk egin ditugu, eta haietan azaltzen dira gure zerbitzuaren ezaugarriak…

Hau da: norbaiti azaldu beharko bazenio zer den Zeuk Esan… Nola egingo zenuke?

Facebooken Ebentoa

Tuentien Ebentoa

Erasotzaile baten amaren sufrimendua

Adingabeen artean ematen diren jazarpen kasuak dira, zoritxarrez, ugarienak gure 116111 Adinbabeen Arreta Telefoniko Zerbitzu honetan. Baina ez gara bakarrak, baitaude inguruan honi buruz aspalditik hitzegiten ari direnak. Horietariko bat Encarna Garcia dugu. Emakume hau Jazarpen Eskolarraren Aurkako Elkarteko (ACABE) lehendakaria da, eta oraintsu egin dioten elkarrizketa batean kezkati agertu zitzaigun, Euskadin ezagutzen dituzten jazarpen kasu kopurua dela eta.

Gurera deitzen dutenak amak eta aitak dira, batez ere. Baita neska-mutilak eurak ere, pairatutako bizipenak kontatzeko beharrizanez, sarri askotan bakardadeko isilpean eramanezinak baitira.

Aste batzuk direla, ezohiko dei bat jaso genuen . Bullingarekin zerikusia zuen arren, ezin esan aho zabalik ez zigunik utzi. Zerrgatik. Adinbabe erasotzaile baten ama zelako; estualdi ederrean gaixoa bere semearen portaera ezkorra azaltzen zigularik. Erabat atsekabetuta zegoen emakumea eta baita desengainatuta ere bere semeak egin zuenagatik

Egun batzuk atzerago bere semearen portaera traketzaren berri izan omen zuen. Antza, urte baten bueltan, semea eta beste lagun batzuk, eskolakide batekin guztiz pasatzen ari omen izan dira, hau da: irainak eginez, gutxiesten edota isolamendura bultzatuz, besteak beste.

Ama hau errudun sentitzen da, semeari eman dion heziketan zerbait falta izan dela uste  duelako. Normala iruditzen zaigu, nahiz eta ohiko ez den, ama honen tristura eta semeari eman dion heziketaren inguruko hausnarketa kritikoa. Zer egin dut gaizki, zer faltatu izan da edo zer egon da soberan…Hauek dira nonnahi ama honek bere buruari eginten dizkion galderak

Ahalik eta hoberen hartu genuen ama hau,  aholku bat emanez:

“Eginak eginda daude baina gerora begira, asmatu beharra duzue zuk eta senarrak seme horrekin. Aurpegi eman behar du; benetan barka eskatu behar dio mutiko horri eginagatik, eta baita haren gurasoei ere. Egin duenaren aurrean ERANTZUN egin behar du, hala edo nola. Horrela sendotuko zaioa erantzukizunaren sena. Egizue berba etxean eta zalpenak ere eskatu iezaiozue”

Ez da ohikoa emakume honek islatu digun onarpena, amorrua eta tristura. Onartu du bai bere semaren  hutsa, eta esan beharrean gaude ez dela betere erraza. Encarna Garcia-ak esaten digun bezala “guraso gehienek ukatu egiten dute bere seme-alaben partehartzea honelako gertakarietan”

*** ZURE SEMEA NAHI ALABA ERASOREN BAT PAIRATZEN BADAGO, EDOTA HORRELAKO EGOERAN DAUDEN NORBAIT EZAGUTZEN BADUZU, DEI IEZAIGUZU 116111 ZENBAKIRA***

Tablet eta Smartphone: oinarrizko aholkuak erabilera on baterako

Urte Berri on guztioi!!! Nola joan dira Eguberriak? Gu geu, hemen egon gara 116111 telefono zenbakiaren atzean.

Nola portatu izan dira Olentzero, Aita Noel edo Hiru Erregeak? Agian zuotariko batzuekin ongi. Tablet-ak, smartphone-ak, etabar. Hauek bai opariak!!! Agian, guraso batzuk ez dira izango mota horietako oparien defentsoreak, baina egongo dira baita begi onekin ikusten dituztenek ere.

Hauentzako eta, batez ere, tresna hauen erabileraren arriskuak gutxitze aldera, oinarrizko aholku batzuk ekartera gatoz. Aholku hauek, elkarrizketaren bitartez aplikatu behar dira. Aholku errazak eta baliogarriak, erabat. Bagoaz.

– Neska-mutilak laster ikasiko dute nola  atera behar zaion etekina tablet edo smartphone bati. Baina, aldiberean, ikasi behar dute zeintzuk diren erabiliera txar baten arriskuak.

– Jaki behar dute non, nola eta noiz erabili behar duten honelako tresna berri bat.

-Erosketa egin orduko, gurasoek  ikasi beharko lukete  gadget hauen inguruko oinarrizko aspektu batzuk bereizten. Adibidez: nolako tresneri aukerak dauden, nolako aplikazioak dauzkaten eta baita nolako programak eta zerbitzuak ere.

– Txikienei begira, derrigorra litzateke konfigurazio on bat egitea. Iragazkiak jarri, eduki ezegokiak edo arriskutsuak ematen duten web orrietara sar ez daitezen.

– Gazteak errespetuz jokatu behar dute bai sarean ari direnean eta baita on-line jokoetan ere. CIBER-JASARPENA delitua da (erasoak, irainak, xantaiak, txantxa itsusiak, etabar)

Guraso bezala, gure seme-alabei, aholku hauek ematen saiatu behar gara. Nahi izanez gero, begira dezakezue ondorengo artikulua, bertatik atera baitugu gure idatzia.

Begira ezazue, baita estatu batuetako ama baten adibidea ere. Hark iPhone bat oparitu zion bere semari, baina baita arau zoragarriak ipini ere. Irakur ezazue hemen.

Nola galdu seme-alaben begirunea?

Han hemenka, izaten dugu gainez eginda deitzen diguten gurasoekin partekatzerik. Gainez eginda beraien seme-alaba nerabeen portaera bideraezinak direla eta. Behintzat horrela aurkeztzen dizkigute beraien kasuak…

Jakin badakigi, nola astintzen dituen nerabezaroak gazte horien barrenak, eta baita ingurukoemak ere, bide batez. Arau kontuak izaten dira hizpide horrelako deietan. Ez omen dute errespetatzen etxean markatutako mugak, etabar. Ez du ematen kontu berria denik, ezta?

Gurasook badugu lana, bai. Nola joka dezakegu bihurri eta entzungor jartzen zaigun seme-alaba nerabe baten aurrean?

Aldez aurretik, onartu beharra legote kotutxo bat; hau da: umetatik hazi eta hezi izan dugun neska edo mutil hori, ez dela nerabe bat, bere familiaren eskutik nerabezaroan sartu den neska edo mutil bat, baino. Nerabezaroak ez du inolako errurik.

Etapa kritikoa da bai; baina krisiaren eragina era batekoa edo bestekoa izan daiteke aurrekarien arabera. Prestakuntza aurretik egiten den lana da, eta lan horren harira une txarrak, benetako enbatak izan daitezke edo, aldiz, baita ekaitz eramangarriagoak. Hor gaude geu, gurasook, gure nortasunaren erantzule eta baita, sarri askotan, gure izaeraren biktima ere.

Hasi gaietezen, orduan, guk beraiengan dugun eragina aztertzen, beraien izaera kontrajarriaren baitan, beti baitago gure adibidearen lurrin ukaezina. Errespetua ez da Olentzerok ekarri beharreko oparia, lortu behar dugun gauza bat baino.Gainera, komeni zaigu jakitea gure seme-alabentzako hori dela oparik onera; hau da: bere gurasoekiko begirune sendo bat eraikitzea.

Nola lortu guzti hau? Planteatu ahal zara?

Har dezagun arnasa!!!

Ahalik eta lasaien egon. Jakin badakigu ez dela batere erraza, baina hain garrantsitzua da!!!. Seme-alabei ezin diegu berehalakoatasunezko erantzunik eman, ez eta pentsatu gabeko jarrerekin hezitu.

Gurasoren batek, estutasunez josita deitzen digunean, lasaitasuna berreskuratzen laguntzea da Zeuk Esanen dugun oinarrizko tresna. Barrua baretzea komeni izaten da, behar bezalako hausnarketa burutu eta erabaki zuzenagoak, ostean, hartu ahal izateko. Batzuetan lortzen dugu, baina ez beti.

Inoiz, larrialdia dena, hitz egin ostean, eguneroko arazo arrunt bat bihur daiteke. Baina badaude, arazoaren aurrean interbiderik ezin dutenek aurkitu.

Inoiz mintzatu gara konponbidearen ahalegina kontutan hartzeko gai ez direnekin. Hauek, salaketa edo zigorraren guran hurbitzen zaizkigu, bateko adingabe edo besteko irakasle zein monitoreri, ordainak bueltatzeko gogoz

Hain gora-goraka azaltzen zaizkigun gurasoek, ezin izango dute inolako konponbiderik aurkitu euren urduritasunaren kargun egiteko gai ez baldin badira; edo gutxienez, guregandik laguntzen uzten ez badira.

Again semeari edo alabari gertatu izan zaion zerbaitek astoratu dezake, gure deilari heldua. Baina, izan liteke ere, semeak edo alabak kontaturikoa subjetibotasunez zipristinduta egotea, eta garbiago esanda, baita antzerki-izaeraz azaldua ere. Behin baino sarriagotan gertatu izan zaigu.

Kasu horietan, ez da komeni burugabe jokatzea. Bata da semeari edo alabari sinestea, eta bestea ez planteatzea besteek (hau da: balizko errudunak) ere izan ditzaketela beraien ikuspuntua. Ikertu beharra dago, beraz, gertatutakoa, eta biderik onena ahalegin horretarako, testuingurua ulertzea izaten da. Nola eman diren gertakariak, non egon diren, nortzuk hartu dute parte, nola hasi den, etabar. Ikertzea, hori da: gertakarien lotura konprenitzea. Horren ostean, hartu lasai erabakiok!!!, baina ez ezazue eraki ezer, ulertze ahaleginik egin orduko. Bai?

Garrantzizkoa da beraz, gure umeekiko dugun protekzionismoaren izenean, iparrik ez galtzea. Kontuan izan, ezin dugula, itsu-itsuan, beraien alde egin. Izan ditzakete erantzunkizunik hainbat gertakaritan, nahiz eta gure aurrean errugabe legez azaldu. Amarruan jausten bagara, atera kontuak!!! Txarra guretzako, trarra gure umeentzako, baina txarragoa erruduntzat jotzen ditugunentzako.

Bai, bai; testuz ibil gaitezen.Gure adingabeek nolabaiteko iskanbila, gatazka edo larriunea azaltzean, kaltetuak balira aurkezten bazaizkigu, har dezagun arnasa ahalik eta sakonen. Ondoren, has gaitezen gertatutakoa konprenitzen; zerbait ulertzea ez baita babesik ez ematea. Babesa beti, baina heziketa ahaztu gabe.

Gabonetako jastailuak: Pentsa ezazu erosi aurretik

Gabonetako kanpainan sartu gara, eta hedabideak dena emanda dabiltza geu erakartu nahirik, patrikak husteko ahaleginean.

Inoiz entzun ohi dugu publizitateak ez omen duela eraginik gure erabakietan, jakinarren izan baduela. Egia da bai, publizitatea eraginkorragoa dela irizpide sendorik ez dutenen artean. Azpi mezuz josita dago eta konturatu ez arren, gure barru-barrura heltzea du helburu, gure desioen lorpena eta erakargarri jartzen dzkiguten produktu horien artean, nolabaiteko lotura fin bat sortuz.

Konturatzen al zarete gizon eta emakumeen inguruko zenbat eta zenbat estereotipo sartzen diguten muturretatik?Agian pentsa dezakegu horietako eredu sexistak erabat gaindituta ditugula. Oker baino okerrago gabiltza, ez baitaude batere garatua kontu hau, eta gainera publizitate mesuak erdi ezkututa agertzen dira, gure oharpen gaitasuna ekiditeko; gugatik baloratuak izan ez daitezen.

Sei minutu bakarrik irauten duen ondorengo bideoak, garbi erakusten digu nola lantzen duten eredu sexistak, nola sortzen duten mutikoen eta neskatoan arteko aldea txiki-txikitatik. Katalogoetan egiten dizkiguten azken iradokizunak ere, badira horren froga.

Hainbat ikerlarik erakutsi digute ez dagoela aparteko alderik nesken eta mutilen artean jostailuak aukeratzeko orduan; nahiz eta betidanik entzutea tokatu izan zaigun neskak panpiñak dituztela gustuko, mutikoak akzioko jokoak dituzten bezelaxe.

Kontuak kontu, zer ikusi hura ikasi: kulturaren eta inguruaren eragina, geroago eta agiriago geratzen zaigu kontu honetan.

Esatea tokatzen zaiugu, beraz, txikiei ez zaiela nabaritzen desberdintasunik jolas aukeraketetan, eta aurre eskolatik gerora antzematen direla lehenengo aldeak, batez ere heziketa ereduaren eraginez.

Zer ote da modernitatea? Benetan argi dugu desberdintasuna eta sexismoa lehengo kontua dela. Jolasen katalogoak, iragarkiak…,  erabat kutxatuta daude.

IDEIA bat: Joan gaitezke gure seme-alabekin kontu hau ikertzera, ohiko merkatu publizitariotik at. Zer dertxozue? Ezaguntzen al duzue baten bat?

Nire eskubideak Altxorra dira

Identitatera, osasunera, aisira, ongizatera, babesera…Hauek eta gehiago dira guztiok ditugun eskubideak, pertsonak garelako. Haurrek eta nerabeek, ere bai.

Adingabeek babes berezia merezí dute, eta beraien eskubideak altxoar bezala bermatu.
Hori dela eta, gaur ospatzen dugu Nazio Batuen Asanbladak 1989ko azaroaren 20an, onartu zuela Haurren Eskubideen Itun-Eguna-ren urteurrena. Bertotik gogorarazi nahi diogu gizarteari, haurrak gure ALTXORRA direla, eta beraien eskubideak bermatu eta helaraztea gure betebeharra, aldi berean.

Bide batez, galdera batekin gatortzu; hots: Uste duzu nahiko zaintzen dugula altxor hau? Zer egi dezakegu adingabeen ongizatea hobeto bermatzeko?

Eman dezakezue zuen iritzia blog honetan, edota honetarako facebooken eta tuentin egin ditugun ebentoetan

Seme-alabak: gurasoen arteko harremanaren lekukoak

Familia sare bat da non afektua ahuntzen dena, etxekoen arteko lotura sortzen doan einean. Lokarri hori gauzatzen joan ohi da eguneroko uneen eskutik, bere gorabeherekin

Noiz behinka entzutea tokatzen zaigu honako hau:
-“Zelako zortea izan duten guraso hoiek bere alabarekin…”

Edo baita erabat kontrakoa ere; hau da:
-“Bai zorte txarra dutena guraso maitagarri horiek irten zaien seme alferrarekin…”

Jakin badakigu, gazte baten heziketa ez dagoela murriztuta etxeko girora eta bertako eraginera, baitaude beste mota batetako indarrak, haien artean, genétika bera, lagunartea edota beste nagusi batzuek beraiengan izan ditzaketen eragina, besteak beste.

Influentzia hauek izan daitezke nahi onerako nahi txarrerako, baina hala edo hola izan esan dezakegu beraien indarra ez dela familiak berak duen parekoa.

Gurasoengandik gureganatzen dugun esperientzia efektiboa, ondorengo bizipen guztien ardatz bihurtzen da. Etxean bizi dugun giro emozionala oinarri gorpuztuko zaigu gure baitan, lehena eta sustraikorrena delako aldi berean. Fenomeno hau onerako zein txarrerako izan daiteke, izan ere, afektu pozgarriek onurak dakartzaten bezala, giro gaiztoek ezbeharrak ekar ditzakete eta.

Kontuan hartu beharrako aspektu bat gure seme-alaben heziketaren harira, gurasoen harteko harrena bera da, ezbairik gabe. Oker ibil gaitezke ustean hezitzea seme-alabenganako eskuhartze zuzena dela bakarrik, zeren hezitzen ari gara baita gurasook gure artean liskarrean, hzketatzen edo muturtuta ari garenean ere.

Haiek beti dira bere hurbilean gertatzen denaren lekuko, eta nahiz eta sarritan uste dugun ez direla konturatzen (batez ere gaztetxoagoak direnean), denetaz ohartzen dira. Eta horrela izanik, pentsa dezakegu gurasoek ditugun elkarrenganako moduek eragin potoloa dutela beraien izaeraren formakuntzan.

Ikasteko grina

Udako oporrak amaierara hurbiltzen ari eta eskola garaia irekitzear dagoen une honetan, egoki iruditzen zaigu ikasketen harira motibazioari buruz zerbait esatea.

Nahiz eta pentsatu esfortzuaren eta ekintasunaren ondorioa dela, motibazioa emozioarekin eta kuriositatearekin  lotuta dago nagusiki. Maitemintzearekin gertatzen den antzeko zerbait gertatzen zaio. Badakigu ez garela txoratzen norbaitekin gura dugulako, gertatzen zaigulako baizik. Ikusmira, sentiberatasuna eta desíoa irekitzen zaizkigu bapatean gure nahiaren partehartze handiegirik gabe. Nola bestela, ezta?

Paralelismo bat eginez, nola senti gaitezke erakartuta kusiositatea, sentsua eta kreatibitatea ukitzen ez gaituen eduki batez? Ildo berean esan dezakegu ikasterako motibazioa edo grina, ikasten ari garen edukia bizirik dagoenean sortuko zaigula eta horren eraginez, parehartzaile aktibo bezala sentiarazten gaituen neurrian. Hori lor dadin iraskaleak berak trasmititu behar du pasio puntu bat azaltzen ari den gaiaren inguruan.

Buruz ikastea ondo egon daiteke helburua gehiago jakitea bada. Formakuntzarako baliotzen badu eta ez informatzeko bakarrik, eta are hobeto jakiteko grinaz egiten bada. Bestela asterketak gaintzeko bakarrik balioko du, eta beharrezkoa iruditzen zaigu erdimuga bat bilatzea asterketak gainditzeko betebeharraren eta benetako formazioaren artean.

Iruditzen zait jakiteko desioaren benetako trasmititzaileak izan behar direla irakasleak,  eta horretarako urrundu beharra dago istrumentalki irakasteko nagiandik. Honekin ez dugu nahi debaldeko kritikarik egin, ez eta irakaslearenganako eraso korporatibo bat, eta are gutxiago familiaren garantzia sahietsi edo gazteen jarrera batzuk isildu. Ez; badakigu dena dagoela lotuta, baina oraingoan irakaslearen paperaz ari gara ardatz garrantzitsu bezala, eta ez arrazoi barrak legez.

Nork ez du buruan harako irakasle hura, guregan izan zuen eraginagatik? Zer eman zigun hurak hain ondo eta gogotsu sentiarazi baigintuen? Hori da kontua.