Author: zeukesan

Eskolara buelta eta Ikasteko grina.

Udako oporrak amaierara hurbiltzen ari eta eskola garaia irekitzear dagoen une honetan, egoki iruditzen zaigu ikasketen harira motibazioari buruz zerbait esatea.

Nahiz eta pentsatu esfortzuaren eta ekintasunaren ondorioa dela, motibazioa emozioarekin eta kuriositatearekin  lotuta dago nagusiki. Maitemintzearekin gertatzen den antzeko zerbait gertatzen zaio. Badakigu ez garela txoratzen norbaitekin gura dugulako, gertatzen zaigulako baizik. Ikusmira, sentiberatasuna eta desíoa irekitzen zaizkigu bapatean gure nahiaren partehartze handiegirik gabe. Nola bestela, ezta?

Paralelismo bat eginez, nola senti gaitezke erakartuta kusiositatea, sentsua eta kreatibitatea ukitzen ez gaituen eduki batez? Ildo berean esan dezakegu ikasterako motibazioa edo grina, ikasten ari garen edukia bizirik dagoenean sortuko zaigula eta horren eraginez, parehartzaile aktibo bezala sentiarazten gaituen neurrian. Hori lor dadin iraskaleak berak trasmititu behar du pasio puntu bat azaltzen ari den gaiaren inguruan.

Buruz ikastea ondo egon daiteke helburua gehiago jakitea bada. Formakuntzarako baliotzen badu eta ez informatzeko bakarrik, eta are hobeto jakiteko grinaz egiten bada. Bestela asterketak gaintzeko bakarrik balioko du, eta beharrezkoa iruditzen zaigu erdimuga bat bilatzea asterketak gainditzeko betebeharraren eta benetako formazioaren artean.

Iruditzen zait jakiteko desioaren benetako trasmititzaileak izan behar direla irakasleak,  eta horretarako urrundu beharra dago istrumentalki irakasteko nagiandik. Honekin ez dugu nahi debaldeko kritikarik egin, ez eta irakaslearenganako eraso korporatibo bat, eta are gutxiago familiaren garantzia sahietsi edo gazteen jarrera batzuk isildu. Ez; badakigu dena dagoela lotuta, baina oraingoan irakaslearen paperaz ari gara ardatz garrantzitsu bezala, eta ez arrazoi barrak legez.

Nork ez du buruan harako irakasle hura, guregan izan zuen eraginagatik? Zer eman zigun hurak hain ondo eta gogotsu sentiarazi baigintuen? Hori da kontua.

Imagen by Muxote Potolo Bat

Pazientzia ez galtzeko trikimailu batuzk

https://youtu.be/vVOudiHeRMo

Oinarrizkoa dugu pazientziaz mintzatzea gure seme-alaben heziketaz ari garenean. Gure haurren egunerokoa zoragarria izanik, badaude uneak non gure onetik ateratzen gaituzten. Kontu horio onartua egon behar da, guraso izatearen izkutuko ezaugarria baita.

Oporraldiak atarian ditugularik, eta kontutan izanda egunean zehar gehiagotan izango garela beraiekin, hemen doazkizue aholku batzuk muturreko iskanbilak sahieste aldera.

1. Haurren jarreren helburua ez da gu zoratzea, eta ez ditugu hartu behar guri min emateko sortuak balira bezala.
2. Beraien portaerak, mugimenduak, ekintzak, etabar ez dira nagusioi dagozkigunak, baina aldiz, gaztetxoen bizibeharrekin bat datoz.
3. Arreta eskeintzak ezinbestekoak egiten zaizkie, eta guri atenditzea dagozkigu
4. Arauak zenbat eta argiago, asko ere hobeto. Gainera, ez legoke batere txarto noizbehinka beraiek ere parte hartuko balukete arau horien plangintzan.
5. Hemen ohiko trikimailu xume batzuk, tentsioak gainez ez egiteko, hau da: arnasa hartu, hamarrerarte kontatu, etabar
6. Ekintza desberdinetan partehartu beraiekin, horrela errazago baita giro lasaiagoa sortzea.
7. Beraien sentipenez kargutzen edota hauek izenda ditzaten lagunduz gero, erosoago egingo zaigu beraiekin harremana
8. Egin dezagun barre. Umore ona beti da ezinbesteko antidotoa egoera bihurriak zuzentzeko.

Ez dira beste munduko kontuak hemen aipatutakoak, baina ez dago soberan noizbehinka mahai gainean jartzea. Ea baliogarriak egiten zaizkizuen, behintzat, noiz edo noiz. Eta batez ere, goza ezaue oporraldiez!!

Hooligana da nire aita!!!

Joan den asteburuan lagun batzuen seme baten hockeyko partida ikusten joan nintzen.

Erabat negargarria gurasoen portaera. Ikusi beharra zegoen nola akuilatzen zituzten bere semeek aurkariei egurra emateko eskatuz.

Penagarria eta ulergaitza!! Banekien eskola-kirolaren inguruan honelako gertakariak noizbehinka eman ohi zirela, baina berta-bertatik ikusi eginak artsekabetu zidan.

Gaur egundarian irakurri dut artikulu interesgarri bat. Hemen uzten dizuet irakurri nahi baduzue. Oso ona da (nire aita hooligana da).

Mutziako futbol federazioak, orain direla urte bi, haur-mailetan ematen diren hitzezko indarkeriaren nibela aztertu zuen. Ondorengoa izan zen atera zuten konklusioetako bat: “Oinarrizko futbolean sortzen diren iskanbila guztien atean, %80a gurasoen erru da. Psikologoak, arbitroek eta kirolariek biolentzia bukatzeko desiatzen daude”.

Muturreko adibebide bat lehengo egunean gertatu zen: aita batek arbitro bat bota zuen lurrera zaplada bat emanez.. Aldiz, justu kontrako jarrera 15 urteko gazte batek plazatu zuena, jarraitzaile nagusiei esanez errespetuz tratatzeko arbitroa.

Biolentzia fisikoa alde batera utzita, esan beharra dago seme-alabek honelakoetan ikaragarrizko presioa jasaten dutela bere gurasoengandik, beraien autoestimua eta giza-segurtasuna gutxietsita suertatzen delarik.

Futboleko kontua ez ezik, beste kirol batzuetan ere gertatzen den fenómeno bat da hau.Zaragozako Unibertsitateko Kirol Psikologiako irakaslea den Fernando Gimenoren ustez, “seme-alabek bere gurasoen onespena bilatzen dute”.

Egoera hauetan mesu desegokiak ematea nahi baino errazago egiten zaie gurasoei (“onena izan behar zara eta ezin didazu hutik egin!!!”), eta egokietatik urrun ohi dabiltza (“ahalegindu zaitez eta ondo pasatu!!!”). Umearekiko ospe nahiak, kontrakoa ekar diezaiekete guraso batzuei!!!

Argi daukat beti gaudela hezitzen eta beti izando garela eredu hezitzaile gure seme-alabentzat!!!

Irudia CC Flickr-tik

Ametsetako txoria

pajarillo de la guarda – ametsetako txoria

Nikon aitarentzako, maiatsunez.

Belaunikatu eta aurpegia finkatu nuen lurrean galdezka, ez dakit zenbat denboran, zergatik negarraren jarioak ez zidan uzten ez ikusten ez eta entzuten. Zergatik, zergatik, zergatik…joan da, galdezka etengabe.

Egunak pasatu ziren eta haietariko egunsenti hartan, ez dakit zazpigarrena edo hamargarrena izan zen, txoritxo bat pausatu zitzaidan sorbalda magalean eta honela esan zidan:

————————————

“Ez dakigun moduan, gauero ilargiak bere aurpegia zergatik aldatzen duen, ez eta zergatik tximistargia izugarrizko abiaduran irteten den ekaitzaren sabeletik leku zehatz batetara, edo lore batzuk negualdi osoa irauten duten, besteek lehengo elurren atarian zimeltzen direlarik, ez dakigu ezta ere maite ditugunak zergatik joaten diren batzuetan, ez dauden besteetan edo gurekin ahaztu egiten diren inoiz.

Ulertu nahi dugu dena, kontrolatu, lotuta eduki hemen, gurekin eta betirako. Eta hau ez denean gertatzen azalpen bila saiatzen gara: “Ametsetako txoria” irakurtzen jarraitu

Gure seme-alabek lasai hitz egin dezakete gurekin beraien sexu nortasun edo joerari buruz?

Orain dela gutxi liburu bat irakurri dut, seme batek aitaren figura maitekiro eta pazienteki nola islatzen duen kontatzen duena. Lana bien bizitzaren zertzeladaz beteta dago. Eta bat aukeratu dut, oso ondo jasotzen duelako hezitzaile on baten egikera zuzena, gure seme-alaben sexualitateari aurre egiteko dugun moduari buruz. Honela dio:

”…Aitarekin gai horiei guztiei buruz hitz egin nezakeen, eta zuzenean galdetu, beti entzuten zidalako eskandalurik sortu gabe, lasai, eta maitagarri eta erakusteko tonuan erantzuten zidalako, inoiz ez zentsuratzeko.

Nerabezaroaren erdian, (…), arrarotzat jo nuen zerbait gertatu zitzaidan, urtetan oinazea ekarri zidan zerbait. Ikasgelako kideen genitalak ikusteak eta
haien jolasek berotu egiten ninduten, eta ni, horregatik, maritxua nintzela pentsatzera iritsi nintzen itota.

Aitari kontatu nion, beldurrez eta lotsaz beterik, eta berak erantzun zidan, lasai eta irribarretsu, oraindik goiz zela jakiteko, itxaron egin behar nuela munduaren eta gauzen gaineko esperientzia gehiago izateko. Nerabezaroan hormonaz hain beterik gaudela eta dena izan
daitekeela eszitatzeko motibo, (…), baina horrek ez zuela esan nahi ni homosexuala nintzenik. (…) argitu nahi izan zidan, (…) horrek ere berez ez lukeela garrantzi handirik izango, baldin eta nik zoriontsu egingo nindukeena aukeratzen banuen, nire sakoneko joerek adierazten zidatena, gizakiok ez diogulako jaiotzez daukagun izaerari kontra egin behar, edozein izanik ere, eta homosexuala edo heterosexuala izatea eskuina edo ezkerra izatea bezalakoa zela, bakarrik ezkerrak eskuinak baino pixka bat gutxiago zirela, eta neure burua homosexualtzat agertuz gero eduki nezakeen arazo bakarra, eramangarria bazen ere, nolabaiteko bazterketa soziala jasatea izango zela, gurea bezalako hain ingurune makurrean.

Baina, aldi berean, axolagabetasuna eta harrotasuna lotuta, diskrezio eta eskandalu dosiak baliatuz gobernatu zitekeela, eta batez ere, umorez, bizitzan gertatu daitekeen gauzarik txarrena norbera dena ez izatea delako, (…), eta, ohartarazi zidan, edonola ere okerrena, beti, nortasuna gehien suntsitzen zuena, itxurakeria eta disimulua zirela, gaitz simetriko horiek, ez garena adieraztera edo garena ezkutatzera eramaten gaituztenak. Bi horiek zorigaitzerako errezeta seguruak direlako…”.

70eko urteetan horixe erantzun zion Hector Abad aitak Hector Abad semeari eta, orain, 40 urte igaro eta gero, ondo legoke geure buruari galdetzea gure seme-alabei zer erantzuteko gauza izango ginatekeen horrelako zalantzarekin gugana etorriz gero.

Argazkia hartuta: Sanarte

ESPERIENTZIAK OPARITU

juventud-comprometidaGaur, autobusean bi gazteren arteko elkarrizketa aditu dut. Gabonak eta kontsumismoaren inguruan ari ziren hizketan. Opariak nahi zituzten, baina orekatuak. Gabon jaiak gustuko zituztela, zerbait berezia bailitzan bizi izan baitituzte txikitatik; bestalde, hutsalkeria eta nahitaezko zein hala delako-aren kostu horien konplize izatea ez zuten gustuko.

Detaile hori konpontzeko ahaleginetan zenbiltzan, hainbat ideiez baliatuz. Mundua konpontzen, esaten den bezala.

Belarria tinko jarri dudala aitortu beharra daukat. Desitxuratze profesional hutsa. Entzun. Hemen, lanean, arazoak, iritziak, hausnarketak…entzuten ditugulako egunero.

Egunero entzuten ditugu hedabideetan, gaztaroaren inguruan pil-pilean dauden arazoak, balioen falta, parte-hartze urria etab. Eta kalera irtetean, prentsak dioenarekin bat ez datorren errealitatearekin egiten dut topo: gazteak, gizarte honen hutsalkeriaz kezkaturik; gazteak=arazoak horma-irudia bermatzen duen gizarte berarengatik kezkaturik. Eta ez da hala.

Eguna poztu didate gazte hauek, hainbatetan leporatzen dizkiegun topikoetatik at azaltzea erabaki dutelako. Hausnartzera gonbidatu naute beraien hausnarketek. Gazte hauek izango dira hain beharrezkoa den paradigma aldatzea lortuko dutenak, Mundu mailako gizarte eraldaketa bermatuko dutenak. Pena bat litzateke, ordea, jomuga hau lortzera bidean guk utzi diegun mundu lohi, hauskor eta hutsarekin topo egin behar izatea.

Ez dut nahi hain ezkor jarri. Azken finean, gazte hauek Esperientziak Oparitzeaz mintzo ziren, norbaiten ondoan bizi izandako momentu horien garrantziaz, alegia; publizitatearen gaur egungo  bonbardaketari so egin gabe, etengabeko objektu, jabetzak izatea soilik goraipatzen gabe.

Esperientziak familian, lagun artean; esperientziak, onak zein kaxkarragoak izan, norberaren eraikuntzan parte hartzen laguntzen dutelako. Bizitzako zenbait momentutan, oroitzapenen biltegira hurbildu eta solasaldiak, maiteekin bizitako momentu berezi horiek berreskuratzeak daukan garrantzia azpimarratu beharra daukagu. Gazteek zioten, momentu horiek beste ezer baino garrantzitsuago zirela eta zahartzarora heltzean, beraien ondorengoei momentu bereziak azaltzea gustatuko litzaiekeela; batez ere, oroitu ditzaketen horiek, berriki gertatutakoez gogora ezinik zaudenean, altxor bat delako oparitutako esperientziak oroitzea.

Txepeltxo bilakatzen ari naizela aitortu beharra daukat, baina autobusetik hunkiturik jaitsi nintzen, hunkiturik eta itxaropena dagoenaren konbentzimenduarekin.

 

Hitzek, zama handia daukate autoestima kontuetan

Gaur, arreta eskatzen duen ariketa bat proposatzen dut.pensamiento_positivo

Egunerokotasunean erabiltzen dugun hizkuntzak pertsona gisa definitzen gaitu, gure jarrerak adierazten ditu eta bizitzak jartzen dizkigun oztopoei nola aurre egin adierazten du. Erabiltzen dugun hizkuntza, gure ikuspuntu eta nortasunaren isla da.

Lagun batek ondoko hau esan zidan aurrekoan: “Pentsamendu ezkorrak saihesten ahalegintzen ari naiz”. Zenbaitei, beharbada, iruzkin honek ez die ezer esaten; beste batzuei ordea, harridura sortu eta ondokoa erantzun dezakete: “Hasi orain eta esan ezazu pentsamendu baikorrak izaten ahalegintzen zarela!!”

Edo azken hau hobetuz: “Modu baikor batetan pentsatuko dut”.

Beraz, hau da proposatzen dudan ariketa: hizkuntza baikorraren garrantziaz jabe gaitezen inguruan egiten ditugun komentarioak antzemanaz, ala nola: “Zer, gaur ere ez zara orduan helduko, ez da ala? eta baikor bilakatu “Gaur, sasoiz etorri zaitezen gura dut”.

Behar bada, eta bakarrik behar bada, gure hizkuntza baikor, aberats eta ikusgarriagoa bihurtzen baldin bada, gure biziak horretariko zerbait bereganatu dezake eta hala, eraldaketaren bideari askatasuna eman.

`Zer moduz?´ galderari, ´…tira…´, ´ez naiz kexatzen´ edo ´betiko martxan´ erantzuna ematen imaginatu al ditzazkegu Jesus, Gandhi edo Luther King?

Hasi dezagun ariketa hau egunerokotasunean erabiltzen, gure familiekin adibidez eta ziur, jarreren aldaketez jabetuko garela. Alde oso positiboa dauka honek, ez baitago ongi egiteko modu bakarra, asko baizik; eta, hizkuntzak gure eta ingurukoen bizitzan daukan garrantziaz jabetzea zein garrantzitsua den ikusi behar dugu. Hitz soil batek laztan baten zirrara izan dezake, edota orbain baten esanahia.

Zeuk Esan Telefono Zenbakia, Zer da?

Agur bero bat gure bloga jarraitzen duzuen denoi.

Gure eremutik kanpo izandako ezbehar teknikoen ondorioz, eta, jasandako geldiunearen ondoren, (irrikan geunden hau esateko!) Berriz ere bueltan gara!!

Askok galdetu duzue isilunearen zergatiaren inguruan, eta zerbitzuak jardunean jarraitzen ote duen.

Eraso informatikoa izan dugu, blogak hondatuta zeuden eta bai, zerbitzuak bere jardunean jarraitzen du.

Galdera horiei dagokien erantzuna, beraz, Bai da; orain arte bezala, egitekoak egiten jarraitzen dugu, betiko betebeharrak burutzen. Zer den betikoa? Hemen duzue azalpena.

Zeuk Esan, Eusko Jaurlaritzaren laguntzazko telefono zenbakia dugu, Haur eta Nerabeei zuzendutakoa, batipat; Adingabekoen telefono zenbakia, alegia. Zenbait baldintzek ahalbidetu zuten honen sorrera.

Alde batetik, Otsailaren 18ko, 3/2005 Legeko 42. Artikuluak dioenari erantzuna emaneteko: Haur zein Nerabeei Arreta eta Babesa eman behar zaie, hauen eskubidea baita informazio telefoniko zein elektronikoa bideratzen dituzten zerbitzuei, doako sarbidea izatea.

Bestetik, Europar Legebiltzarreko Gizarte-Gaien Txostenaren ondorio gisa, zeinak, 2010ean, haur eta gazteen gaiei erantzungo zien 116111 telefonoa abian jarri zuen, Europar Batasuneko herrialde guztiak erabaki honen jakitun eginik.

2010eko urriaren 5an hasi zen, beraz, zerbitzu honen ibilbidea, komunikazio esparru desberdinak agerian utziz: 116111 zenbakian arreta telefonikoa, Zeuk Esan webgunea, Sare Sozialak, YouTube kanala, Zeuk Esan Aldizkaria eta heldu zein gazteentzako blogak, parte hartu nahi duen ororentzako askatasun osoa bermatuz.

Hauekin batera, psikologia eta gizarte hezkuntzan adituak diren langileekin egiten dugu topo; talde hau da aipatutako tresnen erabilpena eta hedatzea sustatzen eta bermatzen duena.

116111aren bitartez, galdekizun sorta zabal bati ematen diogu erantzuna. Askotariko gaiak dira, horien artean eskola jazarpenarekin loturikoak, berdinen artean edo familian ematen diren harreman-gatazkak, gai afektibo-sexualak, autoestima arazoak, bakardade sentimenduarekin loturikoak…

Sufrimendua handia izaten da batzuetan; bestetan, kezkak hitzetan jartzearen beharra, beste aldean norbait entzuten dagoela jakitearen lasaitasuna. Beldur eta zailtasunak gainditzeak ematen duen poztasunarekin egin dugu topo, eta, baita burutzen dugun lanarekiko esker onarekin.

Gorago adierazi bezala, blogak, adierazpen eta parte-hartzerako gune askeak dira; hauetan, zuen baimenaz eta anonimatu osoz argitaratutako gertakizunak ematen ditugu aditzera. Bestetan, zuona edo gureak diren hausnarketen berri ematen dugu, hemen entzuten ditugunak askotarako ematen digu, eta.

Gogorarazi beraz, 11611 telefono zenbakia eta blogak, zuen txokoak direla eta edozein argibideren beharretan, 116111-era deitzera animatzen zaituztegu!!

Oldarkortasuna eta biolentzia (3.atala)

Aureneko post-ean esan bezala, oldarkortasuna, gizakiaren izate naturalari atxikirik doakio. Eta ez hori soilik; “sufrimendua” hitzetan adieraztearen ezjakintasuna azalerazteko modua dela azpimarratu beharra dago. Harrigarria dirudi sarritan, baina, honek igortzen duen mezu zein jokaera oldarkorraren eskaeran ez da zalantza izpirik ageri; badakigu “esateko” erabiltzen den moduak ez duela bueltan ezer jasotzen, modu oldarkorrak izua eta bazterketa eragiten dituelako, gehienetan, eskaerak bere baitan daukan mezu egiazkoena aita edota amari zuzendurikoa delako. Azken hipotesi hau da post-multzo honetako lehenengoan planteatzen genuena.

Agresividad y violencia

Bigarren postean, oldarkortasun kontzeptua beste eremu batzuetara hedatu genuen, hala nola, subjektuak norberari zuzendutako jokaerak azpimarratuz eta, hauen adibideak jarri genituen (errua norberari egotzi, beste batzuen artean); iradokitzera eman genuen, zaintzaren lehendabiziko esperientziak izango zirela inpultso oldarkorra, kanporantza edo barnealdera igortzea bermatuko zituzten faktoreak. Azken hauek mezu indartsuak daramatzate bere baitan. Gomuta ditzagun bada, bere buruaz beste egin nahi duten horien eskutitzak.

Hirugarren post honetan, konplexutasun maila bat gehituko dugu: oldarkortasun-bortizkeria binomioa. “Oldarkortasuna eta biolentzia (3.atala)” irakurtzen jarraitu

Agresibitatea eta zaintza gabeziak – 2. atala-

pasivo-agresivoAzkeneko postean azpimarratzen genuen, haur baten eboluzioaren garapena bermatzeko ezinbestekoa dela etxeko egonkortasuna, zehazki, familia-giroarena. Egonkortasuna eta tratu egokiaren arteko harremana agerikoa dela ematen du, baita kontrako poloan azaltzen dena ere; hau da, ama-haur zaintzaren etenaldi, gutxitasun edota faltak harreman horren baitan duen garrantzia nabaria dela.

Aitzitik, jakina da zaintza gabezia edo falta horren baitan hazten diren haurrek, tonalitate urria eta jokaera iheskor zein beldurtia adierazten dutela. Ondorioz, eta, aipatutako testuinguruko baldintzak emateko aukerak baldin badaude, jarrera eskatzaile, ausart eta/edo konfrontatiboz hornitutako garapena emango da haur horiengan; guzti hau, ukatu zaien horren  exijentzia-erreakzio nabari gisa. Bestalde, egongo dira begirada arrotzaren aurrean ikusezin bihurtzea aukeratuko dutenak ere. Norberarekiko balorea gutxietsi eta errealitate hura gabezian oinarrituko duten haurrak hazi eta garatuko dira, ondorioz.

Lehendabiziko kasuan, jarrera erasokorrak alderdi kanporakoia eskuratu edo bereganatuko du eta hau, harremanetan bistaratuko da erronka, kontrol, erakusketa edo antzeko portaeren bitartez. Bigarren kasuan berriz, oldarkortasuna barneratu egingo da, “irentsi”, gorde, eta haurrak berak, norberari egotziko dio errua.

Kanpo alderantz azaltzen dena, baita barnerantz adierazteko joeraduna ere, oldarkortasun adierazpen gisa ulertzen dira, oldarkortasuna, bizitzan aurrera egitea bermatzen duen modutzat ulertua; oldarkortasuna, bidea eraikitzeko ematen digun indar bezala ulertua, eta, biologikoki, psikologikoki eta sozialki bizirauteko aukera ematen gaituen tresna gisa ulertua.

Bi alderdiek harremanei aurre egiteko aukera bereziak adierazten dituzte, eta hala, praktikan jartzean antzemango dira egokiak diren ala ez; azken baldintza hau ematen baldin bada, jokaera, arazotsutzat jotzeko aukera egon daiteke. Azken adibide honetan, bada, gaizki bideraturiko oldarkortasun bulkada baten inguruan mintzatuko ginateke.

Beraz, zer esan nahi dugu “gaizki bideraturiko jarrera edo bulkadak” aipatzen ditugunean? Datorren postean mintzatuko gara horren inguruan.