Ezina ekinez egina

esfuerzo - ezina ekinez eginaGaur erabat pozik nago. Pozgarria da ikustea nola doazen aurrera  gure seme-alabak, eta baita lana saiatuaren emaitzak ikusten ditugunean ere.

Lagun batzuk  hainbat udatan etxera ekarri zuten “harrerako ume bat”, eskondu egiten da aurten. Urte asko izan ziren, eta lotura afektiboa areagotu egin zitzaien guztiei. Haurra mutikotu zenetik etortzeari utzi egin behar izan zion, baina teknologia berriei esker beraien arteko kontaktoa ez zen inolaz ere galdu. Eta noski, gure mutilak bere eskontza egunerako nire lagunen familia osoa konbidatu zuen. Bizipen zirraragarria egin zitzaien nire lagun hauei

Kontatu egin zidaten eskon-berriaren ume garaia. Nolako egoeran etortzen zen eta baita oporrak bukatu ostean, zein tristea egiten zitzaion bueltako bidea hartu beharra. Zeintzuk ziren eramaten zituen opariak, eta zeintzuk ez eramatea komegarriago ziren.

“Gaizki ikusteak mindu egiten gintuen” -esaten zidan lagunak- “Bere etxera bueltatzen zenean, ez genekian nola zeuden, ez eta hurrengo uda garaien etortzeari uztiko zion, etabar”

“Bost urte egin berri zituela etorrri zen lehenik gure etxera, eta gaur hogeita bi urte mando ditu. Gradu ertain bat egiten ari da, ez baitauka dirurik gehiagora heltzeko. Gainera bere ikasketak, lana eginaz ordaintzen ditu” -harro, Bixente lagunak-

Nire inguru hurbilean begiradatxo bat botatzea baino ez daukat konturatzeko berdintasunaren kontu hori ipuin bat dela. Izugarria da  herrialde batzuren artean dagoen desberdintasuna . Han 22 urterekin aspaldi utzia dute atzean nerabezaroa, eta beraien bizitzen kargu egiten dira, nahi eta nahi ez. Ordea, hemengo batzuk ez daramate norabide berbera.

Desberdintasun kulturalak? Batzuen eta besteen arteko bizi-aukeren desoreka ?

Dena dela, egin dezagun hausnarketa sakona gai honen inguruan. Telebistan atera beharko luketeen historiak baitira hauek, hau da: ezerezetik irten eta burrukaren eraginez, bizi honetan duintasunezko non egon bat sortu dutenena, hain zuzen ere.

Zergatik barka eskatzea den hain garrantzitsua

Gurasoekin izan nuen eskola bilera batetan, bati baino gehiago entzun nion esaten gurasoek ez genuekeela barkamenik eskatu behar gure seme-alabei, hori autoritatea falta bezala uler dezaketelako. Baina hori ez da hórrela, inondik ere!

Barkamena eskatu - Pedir perdón
Barkamena eskatu – Pedir perdón

Seme-alabak hasiak ditugun gurasook, jakin badakigu, denbora eta eskarmendua izan baitugu lagun bide horretan, zenbaterainoko garrantzia duen errespetuak eguneroko bizikidetzan. Ez ala? Baina eraberean ohartuta gaude kontu horren zailtasunarekin, zeren aho betez diogun “errespetu” horren harira, beste hainbat balore edo ezaugarri daude lotuta: enpatia, pazientzia edo arretaz entzuten jakitea, besteak beste.

Ez da erraza eguneroko bizitza, eta, behar bada, oraindik zailagoa nerabe bat duzunean etxean, zeren garai hura erabakigarria eta konplexua baita gerora begira, eta gurasook erabat gogaigarriak bihur gaitezke beraientzat sasoi honetan.

Egia da bai, pazientzia ezinbesteko baliabidea dugula nagusiok beraiekin eztabaidan jartzen garenean, baina haiek ere martxan jarri behar izan ohi dute tresna bera ulergaitz, besteak beste, sentitzen direnean.

Hona hemen nire buruari ematen dizkiodan arrazoi batzuk barkamenaren onurak garrantzizkotzat jotzeko:

  • Seme-alabek ikasiko dute ez direla beti arrazoiaren jabe, eta erratuta egotea ez dela gabezia bat.
  • Konturatuko dira barkamena eskatzea ez dela erraza eta/baina praktikan jartzen badute sendoago sentitzen lagunaraziko diotela.
  • Zintzotasun jarrera etxean ikusi eta ikasteak, onura ordainezinak ekar dakizkioke gazteari
  • Nerabeak ikasiko du nolako garrantzia duen elkar-kontrako jarreren aurrean barkamenaren duintasunak.
  • Garrantzitsua,baita ere, onartzea besteen autokontrol galerak, eta ez horregatik “itxi atea” elkar ulertzeari.
  • Barkamena eskatzen duenak errepetua merezi duelako

Azken finean, barka eskatzen dakienak besteak errespetatzen ikasten du, eta horrek bere burua errespetatzera eramango dio.

Kontuz! Helduek erabaki xelebreak hartzen!

voleibol

Egoera batzuetan, gurasoei ulertezina egiten zaie beste persona heldu batzuen portaerak beraien seme-alabekiko. Lehengo egunean 116111 –an horren adierazle izan daitekeen dei bat izan genuen. Hemen duzue laburbilduta dei horren mamia.
Deilariak, bi nagusi ziren. 17 eta 12 urteko alaba biren gurasoak, hain zuzen ere. Kurtso honetan, alaba nagusiak bere herriko voleibol taldea utzi egin du, beste talde hobe batean sartzeko, gustokoa baitu kirol hau eta baita gaitasun dexente eduki ere jolalari legez.

Dirudienez, erabaki hau ez dute gustoko hartu herriko taldeko entrenatzaileak eta zuzendaritzako kideek. Alde batetik, ulerkortzat jo daiteke taldeko “izar” baten irteerak izua, desoreka, tristura edo haserrea sortzea. Jakin badakigu lehiakortasuna galtzen dutela kirol taldeek beraien izarrak kanporatzen direnean, etabar. Baina oraingoan esku joan zaie taldeko arduradunei.

Kontua da, 12 urteko neskatoak bere ahizpak nagusiak utzi duen talde berean jokatu behar zuela aurten eta ez diotela utzi. Gurasoek esan digute ez dutela jaso inolako azalpenik, eta seguru daudela mendekua izan dela. Hori egia balitz; akabo!!!!
Normala den bezala, aita-ama hauek oso haserre daude erabaki honekin, baina eragin gehien neskatoarengan izan du.

Galdera batzuk datorzkigu burura. Agian honako hauek:

Zer dela eta ordaindu behar du ahizpa gazteenak nagusiaren erabakiak sortu dituen eraginagatik?

Pentsa ahal dute erantzule horiek nolako mina egiten ari diren neskatoari erabaki horrekin?

Zeuk Esan-etik nola lagundu diezaiekegu bada guraso hauei? Batetik entzun, entzun eta entzun, hustu beharra zuten eta. Horrelakoetan belarria ipini beharra egoten da. Bestetik aholkatu, nola ez bada, ahalik eta zuhurren eta zuzenen. Honelakoetan azalpenak eskatu behar dira bertatik bertara, askotan irtenbideak asmatzen baitira hizketaren bitartez. Ezin bada, hor dago Udaletxea (herriko kirol taldeek diru laguntzak jasoten baitituzte udaletik), Voleiboleko Federazioa edo Arartekoa, neskatoaren eskubideen alde egiteko.

Aldiberean, neskatoen aldamenean egotea ezinbestekoa da, eta beste aukerarik izango ez bagenu, beste voleibol talde bat aurketzea genuke helburu.

Geure onetik ez ateratzeko hainbat aholku

frases_de_madre

Iraila. Guraso asko lanera itzultzen dira udako oporrak igaro eta gero. Beraien seme-alabek oraindik ez dute eskolarik. Hilabete estreinatu berriaren lehen lanegunetako batean aita edo ama etxera itzultzean haserre bizian jartzeko giro ezin egokiagoa sortzen da, lanean egun txarra igaro dutelako eta, gainera, gaztetxoak, etxean ezer ez egiteaz gain, dena hankaz gora jarri duelako. Zer gertatzen da? Bada, gurasoa bere onetik ateratzen dela, lau garrasi bota eta, gainera, azkenean damutu ere egin daitekeela. Eta hortik aparte, horrek zerbaiterako balio izan du? Esan nahi duguna da, etsipena kanporatzeaz gainera, semeak edo alabak zerbait ikasi du?

Esan dugun bezala, aurreko paragrafoan gertatzen den egoeraren antzeko bat gertatzeko datak iritsi direla eta, hainbat jarraibide utziko ditugu hemen, beharbada ongi etor daitezkeenak hain zuzen ere hori ez gertatzeko, hau da, geure onetik atera ez eta lasai mantentzeko:

– Oso haserre gaudela onartu eta ez erreakzionatzea erabakitzea, hau da, nagusitzen zaigun amorruari biderik ez ematea.
– Lasaitasuna berreskuratzea; horretarako, baliagarria gerta dakiguke gelatik irtetea, begiak itxi eta itxarotea edo beste norabait begiratzea, 10 arte zenbatzea, etab., lasaitasuna berreskuratzeko behar dugun espazioa eta denbora izan dezagun.
– Lasaitu garenean gertaerak deskribatuko dituzten esaldiak erabiltzea, deskalifikazioak eta akusazioak alde batera utzita.
– Umore ona erabiltzea oso tresna indartsua da giroa leuntzeko, gertaerak desdramatizatzeko eta lasaitasunera itzultzeko.
– Gertatu dena orainaldian kokatzea, honelako etiketarik gehitu gabe: “desastre hutsa zara”, “alfer halakoa”, “beti…”, “horrela ez zara inora iritsiko”, inoiz ez duzu egiten…”, etab.
– Ohar edo gutun labur bat idaztea, gertatu dena, nola sentitu garen, eta arazoa konpontzeko guk egin behar genukeena edo hark egitea nahi genukeena deskribatzeko.
– Geure onetik atera bagara, barkamena eskatzea edo gertatutakoa sentitzen dugula erakustea.

Horiek praktikan jartzeko hainbat aholku baino ez dira, eta seguru zuek beste hainbat dituzuela horrelako egoeretan erabiltzeko… Kontatuko al dizkiguzue?

“NIRE AMAK EZ NINDUEN SEKULA ONARTU NAIZEN BEZALA”

abrazo materno  -  amaren besarkada
abrazo materno – amaren besarkada

17 urteko neska batek deitu digu barrua hustutzeko beharrean, amarekin izan duen harremana hizpide izan delarik.
Hobeto zegoela baina gogorrak igaro eta gero, inoiz ez baita sentitu onartua amarengandik.

Aitortza horren aurrean barruak buelta eman zidan. Ez dakit  egoera berean egon litekeen inor ezagugutzen duzuen. Gurasook ,batzuetan, adierazten diegun  exijentzia gehiegizkoa izan daiteke. Maitasunaren aitzakiarekin, buru-belarri, sar nahi dizkiegu guretzat eredugarri diren portaerak etabar.

“zer pena hortzak horrela izana”, “hor bada; ezin duzu argaldu eta…”, “ ez duzu zure nebak bezalako ile disdiratsua”

Mingarriak ez al dira honelako erretolikak?. Maite ditugu gure seme-alabak, baina maitasuna adierazteko modurik hoberena beraien izaera onartzea dela, uste dugu.

“zaren bezala maite zaitut; gorri, zuri,betz. Maite zaitut zu zeu zarelako, eta zaren bezala ikaragarria zara…”

“Amak ez zidan onartu nintzen bezala”. Ez da lehenengo aldia horrelakoa entzuten dudana. Seguru nago, guraso hoiek hoberena nahi izango zutela berarentzat. Agian ez zuten kontuan hartu bere hitzen zenbaterainikoa. “Hobetzea duzu…” hark, itzulpen mingarria zuen “ ez zara nahikoa” batetan, agian. Nahiko zama autoestimurako eta baita oztopoa ere harremanetarako, besteak beste.

Gurasook ikasiko bagenu “maite zaitut zaren bezalakoa” esaten. Gure seme-alabek ahal izango baligute gureganako kexuak adierazi; hau da: “epaituta sentitzen naiz; pentsatzen dut sekula ez naizela nahiko izango zuretzat…,”. Agian dena errazago izango litzateke.

Etsipen handiz aitortu zidan neskato honek bere bizipenak.

“Gogortu egin behar izan naiz. Ohartu nintzen sekula ez nintzela nahiko izango nire amarentzako, eta baita onartu egin behar nuela ere.Esan egin diot, barruan mina ematen zidan eta, baina esan nionean ez zidan sinetsi. Nire haserrealdi hutsa zelakoan zegoen…/…

“Tontakeriak” –erantzun zidan

…/… eta erantzunak berak, min gehiego ekarri zidan. Baina , esan nion behintzat, eta akaso egunen batean kontura zezake nire bizipenez, erasotua sentitu barik.”

Uste dut, honelako testigantzak bai merezi duela benetako hausnarketa bat.

Astean bost alditan gutxienez jaten al duzue familiarekin?

Badira egunak zeinetan geure seme-alabek ez dute irakurtzen, beharbada ezta algebra erabili aldi batetan baino gehiagotan ere eta egun osoan ez dute ezer idazten ezta arau ortografikoak erabili ere. Baina BADAGO egun guztietan egiten duten gauza bat: JAN EGIN.

Hori bai!!!Hori garrantzitsua izan beharko litzateke geure seme-alaben heziketan! Elikadurari eta osasun-ohiturei buruzko heziketa egokia.

Eta zer ari da gertatzen? Zergatik euren lehenengo hilabeteetan egoki elikatzen diegu eta ondoren, pixkanaka, elikagai desberdinak gehitzen dizkiegu, opil industriala eta zuku poteratuak askari gisa emanez, fruta urrunetik ikusiz eta gainera geure nerabeei hamaiketakoan txokolatezko palmerak edo gusanitoak hartzen baimenduz?

Badirudienez, elikadura-ohituren jarraipena eta kontrola, gurasoak etxean egunaren epe gehienetan ez egoteagatik baldintzaturik dago eta baita presan oinarritutako dietarekiko presioa gogorra ere. Baina, egitan, bai etxeetatik bai ikastetxeetatik ohitura osasuntsuetan hesitzeko ardura izan behar dugu.

Link bat errazten dizuegu ezin ahaztu dezakeguna gogorarazteko. Modu honetan, 83 minutu gordetzeko animatzen zaituztegu “Más allá del peso” dokumentalaz gozatzeko, zeinean elikadura osasuntsu baten garrantzia agertzen da era hunkigarri batean. Goian ikus desakezue ‘Play’ botoia sakatuz.

Astean, gutxienez, bost alditan zuen familiarekin jaten duzuen edo ez zuen buruari galdetzeko bultzatzen zaituztegu. Erantzuna ezekoa bada, zuen eredua berrikusi beharko da agian, ez?

Guraso eta nerabeen arteko komunikazioa hobetzeko trikimailuak

comunicacion familiar

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Lehen denetarik hitz egin nezakeen nire amarekin. Nire mutil-lagunarekin eta nire lagun minarekin batera, nire konfiantzazko pertsona zen. Orain nekatzen nau eta egiten dudan guztia epaitzen du.

“Orain ezin zaio ezer esan. Galdetzen diozu ia zer gertatzen zaion eta ez du erantzuten. Gainera, badirudi berak nahi duen guztia egin dezakeela eta ez, gauzak ez dira horrela. Etxe honetan bizitzen den bitartean esaten dioguna egin beharko du.

Ondoriozta daitekeenez, aurreko paragrafoek, ama eta bere alaba nerabearen arteko ohiko elkarrizketa adierazten dute. Bi pertsona hauen artean suertatzen den komunikazioa (edo komunikazio eza) adierazten duten ohiko esaldiak.

116.111 telefonoan horrelako egoerak kontatzen dizkigutenean, lehendabizi, egoerari garrantzia kentzen saiatzen gara eta guraso eta euren seme alabei esan behar diegu, euren artean komunikazio erraza edukitzea ,arraroa izango zena dela.
Hemendik aurrera, mezuak transmititzeko garaia heldu da eta, guraso eta euren seme-alabak beti gauza berak entzuten ari direnez, batzuetan, betiko hitzaldia bota ordez, eginkizun zehatz batzuk proposatzen diegu.

Modu honetan, adibidez, aurreko paragrafoak kontutan izanda, ama eta alaba honi, astean, egun bat finkatzea eskatzen diegu, une bat, ordu bat biak aulki batean eseritzeko. Ahal izanez gero, eremu neutral batean egotea, parke, kafetegi batean, biek erabakitako leku batean eta edari batekin, hitz egiten hastea, edozeri buruz, euren arteko elkarrizketa berreskuratzeko. Epaiketak saihestea eta bakoitza bestearen lekuan jartzen saiatzea.

Agian zeregin hauekin ez da nahikoa baina saiatzeagatik ez da ezer galtzen. Bestela, ezagutzen duzue guraso eta nerabeen arteko komunikazioa hobetzeko beste trikimailuren bat? Eta beti gogoraraziz, euren arteko komunikazioa erraza ez izatea nahiko normala dela.

BIKOTEKIDE BANAKETA ETA SEME-ALABEN ONGIZATEA

Seme-alabak dituzten familietako osaketa azkar aldatzen ari da bikote banaketen areagotzearen ondorioz. Aldaketa honek, familiaren egitura eta familiarteko erlazioan eragina du.

Familia, seme-alaben hurbileko testuingurua eta babes sistema printzipala dela kontutan izanik, gurasoen banaketa, trantsizio zaila da seme-alabentzako.  Banaketak sortutako ezegonkortasunak, seme-alabengan desoreka emozionala eta sentimendu indartsuak eragin ditzake; baita antsietate handia eta pertsonen arteko arazoak ere.

Baina, seme-alaben ondoeza maila eragile askoren menpe dago. Alde batetik, gurasoen moldaketa, familia egoera eta pertsonalaren aurrean. Beste alde batetik, familiaz kanpoko familiartekoen eta lagunen babesa. Bestalde, bikotekide banaketaren ondorengo gatazkaren jarraipenak, harremanak liskartsu ditzake, etxeko gazteen egoera larriagotuz. Izan ere, gatazkaren luzapenak, seme-alaben garapen psikologiko, físiko eta eskolarra oztopa ditzake.

Esandakoarekin, ez ginateke larritu behar. Seme-alaben ongizaterako egoerari aurre egiteko modua aurkitu behar dugu. Aurre egiteak hauxe suposatzen du:

1.    Seme-alabekin, komunikazio egonkorra eta segurua mantendu. Halaber, ulermen egokia bilatu nagusien artean.
2.    Berrantolatu seme-alabekiko nagusien ardura, beti ere, gazteen ongizatea kontutan izanik
3.    Familia artekoen moldaketa eta autoestimua sustatu.
4.    Koherentzia eta familia unitate loturak matendu.
5.    Seme-alabeei beharrezkoa duten euskarri eta babes segurua eman.
6.    Babes soziala mantendu eta garatu.
7.    Zuzendu egoeraren eragina, seme-alabengan ondorio negatiboak saihesteko.

Hortaz, familia egoera berriaren aurrean, guraso lez, seme-alabei, beharrezko egokitzapena erraztea izando litzateke oinarria Beti ere, seme-alaben ongizatea kontutan izanik.

Erasotzaile baten amaren sufrimendua

Adingabeen artean ematen diren jazarpen kasuak dira, zoritxarrez, ugarienak gure 116111 Adinbabeen Arreta Telefoniko Zerbitzu honetan. Baina ez gara bakarrak, baitaude inguruan honi buruz aspalditik hitzegiten ari direnak. Horietariko bat Encarna Garcia dugu. Emakume hau Jazarpen Eskolarraren Aurkako Elkarteko (ACABE) lehendakaria da, eta oraintsu egin dioten elkarrizketa batean kezkati agertu zitzaigun, Euskadin ezagutzen dituzten jazarpen kasu kopurua dela eta.

Gurera deitzen dutenak amak eta aitak dira, batez ere. Baita neska-mutilak eurak ere, pairatutako bizipenak kontatzeko beharrizanez, sarri askotan bakardadeko isilpean eramanezinak baitira.

Aste batzuk direla, ezohiko dei bat jaso genuen . Bullingarekin zerikusia zuen arren, ezin esan aho zabalik ez zigunik utzi. Zerrgatik. Adinbabe erasotzaile baten ama zelako; estualdi ederrean gaixoa bere semearen portaera ezkorra azaltzen zigularik. Erabat atsekabetuta zegoen emakumea eta baita desengainatuta ere bere semeak egin zuenagatik

Egun batzuk atzerago bere semearen portaera traketzaren berri izan omen zuen. Antza, urte baten bueltan, semea eta beste lagun batzuk, eskolakide batekin guztiz pasatzen ari omen izan dira, hau da: irainak eginez, gutxiesten edota isolamendura bultzatuz, besteak beste.

Ama hau errudun sentitzen da, semeari eman dion heziketan zerbait falta izan dela uste  duelako. Normala iruditzen zaigu, nahiz eta ohiko ez den, ama honen tristura eta semeari eman dion heziketaren inguruko hausnarketa kritikoa. Zer egin dut gaizki, zer faltatu izan da edo zer egon da soberan…Hauek dira nonnahi ama honek bere buruari eginten dizkion galderak

Ahalik eta hoberen hartu genuen ama hau,  aholku bat emanez:

“Eginak eginda daude baina gerora begira, asmatu beharra duzue zuk eta senarrak seme horrekin. Aurpegi eman behar du; benetan barka eskatu behar dio mutiko horri eginagatik, eta baita haren gurasoei ere. Egin duenaren aurrean ERANTZUN egin behar du, hala edo nola. Horrela sendotuko zaioa erantzukizunaren sena. Egizue berba etxean eta zalpenak ere eskatu iezaiozue”

Ez da ohikoa emakume honek islatu digun onarpena, amorrua eta tristura. Onartu du bai bere semaren  hutsa, eta esan beharrean gaude ez dela betere erraza. Encarna Garcia-ak esaten digun bezala “guraso gehienek ukatu egiten dute bere seme-alaben partehartzea honelako gertakarietan”

*** ZURE SEMEA NAHI ALABA ERASOREN BAT PAIRATZEN BADAGO, EDOTA HORRELAKO EGOERAN DAUDEN NORBAIT EZAGUTZEN BADUZU, DEI IEZAIGUZU 116111 ZENBAKIRA***

Nola galdu seme-alaben begirunea?

Han hemenka, izaten dugu gainez eginda deitzen diguten gurasoekin partekatzerik. Gainez eginda beraien seme-alaba nerabeen portaera bideraezinak direla eta. Behintzat horrela aurkeztzen dizkigute beraien kasuak…

Jakin badakigi, nola astintzen dituen nerabezaroak gazte horien barrenak, eta baita ingurukoemak ere, bide batez. Arau kontuak izaten dira hizpide horrelako deietan. Ez omen dute errespetatzen etxean markatutako mugak, etabar. Ez du ematen kontu berria denik, ezta?

Gurasook badugu lana, bai. Nola joka dezakegu bihurri eta entzungor jartzen zaigun seme-alaba nerabe baten aurrean?

Aldez aurretik, onartu beharra legote kotutxo bat; hau da: umetatik hazi eta hezi izan dugun neska edo mutil hori, ez dela nerabe bat, bere familiaren eskutik nerabezaroan sartu den neska edo mutil bat, baino. Nerabezaroak ez du inolako errurik.

Etapa kritikoa da bai; baina krisiaren eragina era batekoa edo bestekoa izan daiteke aurrekarien arabera. Prestakuntza aurretik egiten den lana da, eta lan horren harira une txarrak, benetako enbatak izan daitezke edo, aldiz, baita ekaitz eramangarriagoak. Hor gaude geu, gurasook, gure nortasunaren erantzule eta baita, sarri askotan, gure izaeraren biktima ere.

Hasi gaietezen, orduan, guk beraiengan dugun eragina aztertzen, beraien izaera kontrajarriaren baitan, beti baitago gure adibidearen lurrin ukaezina. Errespetua ez da Olentzerok ekarri beharreko oparia, lortu behar dugun gauza bat baino.Gainera, komeni zaigu jakitea gure seme-alabentzako hori dela oparik onera; hau da: bere gurasoekiko begirune sendo bat eraikitzea.

Nola lortu guzti hau? Planteatu ahal zara?