Belaunaldi-arteko gaitasunak

Capacidades generacionales

 

 

 

 

 

 

 

 

Gaur formakuntza saio bat izan dugu eta oroimina sentitu dut. Begirada atzera bota eta gurasoekin bizi izandako momentuak etorri zaizkit burura, ala nola, bideoaren programazio momentua (amak benezolar telenobela ikusi ahal izateko, VHS izenez bataiaturiko tresna zaharkitu hura erabiltzen nuen). Gogoan daukat, gurasoek azaltzen zuten zailtasuna gailu hura erabiltzeko orduan, eta, ondorioz, nigana jo behar izana.

Oroitzapen hauen zergatia nire semearen burugogorkeriaren ondorio izan da, Facebook eta Twitterren kontu bat egin dezadan animatzen bainau setatsu. Ezin ahaztu ezta, Interneten irakur ditzakedan egunkari gogokoenak (RSS irakurgailuaz baliatu beharra daukat horretarako) eta Google-n egin behar dudan kontu berria, Calendar aplikazioaren bitartez hitzorduak, bilerak…egunean eramatea baimenduko didalako.

Gurasoek bideoaren erabilpenaren aurrean zeukaten sentsazio berbera izan dut momentu hortan. Suposatzen dut, denbora pasa ahala eta, nire gogorik barnekoenak ikaskuntza prozesu berri honetan murgiltzen ditudan heinean, nire semeak proposatu dizkidan betebehar asko burutzeko gai izango naizela; badakit ordea, berak gustura egiten dituela kontu guzti hauek, erraztasun osoz maneiatzen baititu bere gaitasunak.

Badirudi, belaunaldi bakoitzak badakartzala berarekin aurreko belaunaldikoek baino gaitasun teknologiko hobeak. Kasu honetan nire semea da sare sozial eta Internetarekin, edota nire gurasoak ziren bideoaren programazioa eta nirekin; edo 6 urte eskas dituen loba, ordenagailuko sagua maneiatzen, zeinak milaka buelta ematen dizkion nire anaiari (bere aitari).

Eskola, kalea eta beste hainbat gizarteratze elementu dira gaitasun horiek bermatzen dituztenak; etxekook, bestalde, eremu guzti honek eskaintzen dizkien jakintzak bereganatzea ahalbidetzen dizkien tresneria errazten diegu. Ezagutza guzti hau modu autonomo eta autodidakta batetan bereganatu dute, zeina, oso positibotzat jotzen dudan.

Hala ere, badira teknologia berrien maneiuaren inguruan ematen diren zenbait arrisku. Gurasook arreta osoa jarri beharra daukagu gure haurrek sarean gauzatzen dituzten mugimenduekin. Horretarako, blog honen irakurle guztiei gomendatzen dizuet ondokoa: Eusko Jaurlaritzak argitaratutako, Tresneria digitalaren erabilera seguru eta arduratsuan hezteko Gurasoentzako Gida ”Teknologia Berriak, hitz egingo dugu familiartean” ; esteka honen bitartez hel zaitezkete informazio gunera.

Pentsarazteko txokoa

rincóndepensar - pentsaraztekotxokoaBetidanik,  interesgarritzat jo izan dut iraskaskuntza. Garai batean bide hori jorratzeko grina piztu zitzaidan, baina psikologiaruntz bideratu nituen nire pausoak, eta arrasgero ez naiz sekula damutu hartutako erabakiaz. Dena dela, maisu edo iraskale ikasketak burutu ahal izatea, benetako luxua dela iruditzen zait. Ume baten garapen-bidean eragin baliogarria edukitzeak, erantzukizun handia darama, nahiz eta aldiberean, izugarrizko pizgarria den.

Pentsatzen dut eskolaz formakuntza eremu bat izango balitz bezala, eta ez informazio iturri soil modura. Familiaren lana ordezkatu ez arren, haren jarraipidean ahalegintzen dena, hain zuzen ere.

Nire lana dela eta, hezkuntza ereduez eta irakasleen lanaren inguruan hausnarketa egitea tokatu izan zait sarritan. Bidean zertxobait ikasi izan dut, eta baditut gai horren inguruan jorraturiko ideia batzuk, batez ere, egin behar ez direnen harira.

Hori dela eta, nahiko nuke gaurko idatzi honetan heziketa metodología zehatz bati aipamena egin. Ez dakit zenbateraino egon zezakeen zabalduta metodo hura, baina behin baino gehiagotan izan dut beraren berri, eta zer pentsatu ematen dit.

Atzo bertan profesional batek deia egin zigun gure 116111 telefono zenbakira, aholku eske, 4 urteko ikasle “bihurri” baten portaera nola bideratu ez baitzekitela. Aipatu zidan “ez dakigu zer egin, beti baitago bere ikaskideak jotzen eta molestatzen”.

Umeari buruz egin nizkion galderak, haren portaeraren testuinguruari buruzkoak edota beste bitxikeriez hitzegitean, joan nintzen bada arazoaren irakurketa bat borobiltzen. Horretan genbiltzala, honako hau esan zidan:

“…pentsarazteko txokoro bidaltzen dugu, bihurrikeriren bat eginten duenean eta…”

“Pentsarazteko txokoa” metodología pedagogiko bat da, eta oroar portaera bihurriak zuzentzeko erabili ohi dena. Bertan bihurri portatzen den haurra, bazter batetara bidaltzen da…pentsatzera¡, bizkarra emanez gelakideei.

Erabat konbentzituta nago, metodo horren jatorrizko helburua, oldarkor portatzen ziren haurretan hausnarketa eta emozioen enpatia garatzea zela. Baina, nola irakatsi behar zaio haur bati pentsatzen? Esango nuke, adibidea emanez; hau da: elkarrizketan.

Umeari, lagundu egin behar zaio pentsamenduak gara ditzan, hauek ez baitaude sortuak aurretiaz. Hizketan, beraz, eta galderak eginez, erantzunak berriak eraikitzen diren neurrian. Horrela ikasiko du bere buruarekin hizketatzen edo, beste modu batetara esanda, bere bakarrizketak edukiz betetzen. Baina bazter batetara bialtzen badiozu, bere isil-hizketaren hutsunearen aurrean jarriko duzu, ez baitauka bakarune horretan hausnarketarako baliabiderik. Hutsune hori betebeharrean, errudun sentí daiteke, baina ez erantzule, eta ondorioz zuzendu beharreko jarrerak hobetu beharrean, txarreratz egin litzake.

Ez ditzagun haurrak “pentzatzera…” derrigortu, ez baitakite zer den “pentsatzea”, eta gainera, derrigortasuna ez baita biderik pizgarriena ezer onik lortzeko. Mintza gaitezen beraiekin, hausnarketarako bidean jarri nahi badiegu. Haurrak harremanean ikasten baitu, eta ez biziari bizkarra emanez.

Izen gabeko izua

besarkada - abrazoBat-batean, begiak ireki eta gorputzera bueltatu nintzen, eta han “izen gabeko” izuaren presentzia sentitu. Ez nuen espero izua, eta ikaratu egin nitzen sentitzean.

Nire bihotzaren taupada azkarren premiak, ohera bertara egotzi zidan ametsetatik , non izara garbien lurrina nahastu egin zitzaidan nire ikaratutako izerdiaren usainarekin

Bi edo, gehienez, hiru segundo baino gehiago ez ziren pasatu, eta sukaldetik ama entzun nuen abesten. Egunero, etxeko lanak egin ohi zituela kantatzeari ematen zion. Bere garaiko abesti ezagunak ziren, bere gozotasun bereziarekin, abesten zituenak. Nahi gabe, amak ikararen atzaparretatik libratu nituen.  Di-da batean altxatu nintzen nire ohetik eta baita salto bitan zeharkatu ere gure etxeko pasillo txikia. Sukaldera iritsi eta amaren besoetan murgildu nintzen. Bere besoetan hartu zidan eta hantxe bertan ikarak denak uxatu egin ziren, magia egin izan balitz bezala.

Zergatik barka eskatzea den hain garrantzitsua

Gurasoekin izan nuen eskola bilera batetan, bati baino gehiago entzun nion esaten gurasoek ez genuekeela barkamenik eskatu behar gure seme-alabei, hori autoritatea falta bezala uler dezaketelako. Baina hori ez da hórrela, inondik ere!

Barkamena eskatu - Pedir perdón
Barkamena eskatu – Pedir perdón

Seme-alabak hasiak ditugun gurasook, jakin badakigu, denbora eta eskarmendua izan baitugu lagun bide horretan, zenbaterainoko garrantzia duen errespetuak eguneroko bizikidetzan. Ez ala? Baina eraberean ohartuta gaude kontu horren zailtasunarekin, zeren aho betez diogun “errespetu” horren harira, beste hainbat balore edo ezaugarri daude lotuta: enpatia, pazientzia edo arretaz entzuten jakitea, besteak beste.

Ez da erraza eguneroko bizitza, eta, behar bada, oraindik zailagoa nerabe bat duzunean etxean, zeren garai hura erabakigarria eta konplexua baita gerora begira, eta gurasook erabat gogaigarriak bihur gaitezke beraientzat sasoi honetan.

Egia da bai, pazientzia ezinbesteko baliabidea dugula nagusiok beraiekin eztabaidan jartzen garenean, baina haiek ere martxan jarri behar izan ohi dute tresna bera ulergaitz, besteak beste, sentitzen direnean.

Hona hemen nire buruari ematen dizkiodan arrazoi batzuk barkamenaren onurak garrantzizkotzat jotzeko:

  • Seme-alabek ikasiko dute ez direla beti arrazoiaren jabe, eta erratuta egotea ez dela gabezia bat.
  • Konturatuko dira barkamena eskatzea ez dela erraza eta/baina praktikan jartzen badute sendoago sentitzen lagunaraziko diotela.
  • Zintzotasun jarrera etxean ikusi eta ikasteak, onura ordainezinak ekar dakizkioke gazteari
  • Nerabeak ikasiko du nolako garrantzia duen elkar-kontrako jarreren aurrean barkamenaren duintasunak.
  • Garrantzitsua,baita ere, onartzea besteen autokontrol galerak, eta ez horregatik “itxi atea” elkar ulertzeari.
  • Barkamena eskatzen duenak errepetua merezi duelako

Azken finean, barka eskatzen dakienak besteak errespetatzen ikasten du, eta horrek bere burua errespetatzera eramango dio.

Mutila eta itsasoa

Trajedun gizon hark, merezitako atseden egun batzuk hartzea pentsatu zuen itsasertzeko herrizka batetan. Kotxeen zarata, ordutegi gogaigarri eta zentzu gabeko presazko bizimodutik aldegin nahi zuen, erabat.

Iritsi eta berehala aparkatu zuen BMWa, eta gorbataren korapiloa deseginaz batera ohinak jarri zituen lurrean. Alokatuta zuen apartamentu dotore hartara zihoala, oharttu zen lehenengo aldiz bere ejekutiboaren zapaten metalezko kirrizkaz.

Laster batean aurkitu zuen ateta. Atea irekita zegoen eta igogailurik ikusi ez zuenean arnasots negagarria bat irten zaion.

Nekatuta eta goibel sentitzen zen. Itsaso zabalaren ikuspegiak ezin zion barne larrialdia baretu, baina bai ordea tristuta sentipenetara murgilarazi. Animoa zertxobait suspertu nahian, bere ganorabako trajea soinetik kentzea erabaki zuen. Kamiseta bat eta abarketa parea nahiko lirateke inguru berri honetara egokitzen sentitzen hasteko eta begi bistan zuen hondartzara buelta bat eman. Hala eta guztiz ere, samintasuna urdailean errotuta sentitzen zuen eta izenik gabeko zulo hura areagotze aldera zihoakion.

Portura irten eta oinez hasi zen erabat pentsakor, eta konturatu orduko hodartza atarian aurkitu zuen burua. Ikusi zuen norbait zebilela urrunean mugimendu arraroak egiten, dantzan ibiliko balitz bezala edo. Hurreratu zenean ikusi zuen itsaz izarrak batzen zebilen mutiko bat zela. Batzen urertzetik eta baita itsasora indarrez batotzen ere.

Gizonak galdetu zion mutilari zertan zebilen. Hark erantzun zion:2

“Lehorrean geratzen diren itsas izarrak batu eta itsasora bueltatzen ari naiz. Marea gehiegi beheratu da asko hil egingo dira”

Orduan gizonak esan zuen:

“ Baina egiten ari zarenak ez dauko zentzurik. Lehena zure zori da; hoiek hil egingo dira eta baita beste abere batzuren jana izango ere. Milaka itsas izar daude eta sekula ez duzu denborarik izango denak salbatzeko”

Mutilak zuzen begiratu zion gizonari; hartu zuen itsas izar bat eta jaurti zuen kementsu olatuen gainetik…

“…honentzako badauka zentzua…!!!”- esanik.

Gizonak, harrituta, aldegin zuen ezin baitzuen ulertu mutikoaren jokaera. Gau hortan ez zuen lo lasairik izan; mutilarekin amets egin zuen. Gaztea ikusten zuen itsas izarrak salbatzen behien eta berriro… Hurrengo goizean arinaketan bueltatu zen hondartzara, topatu zuen mutila eta itsas izarrak salbatzen lagundu zion.

“NIRE AMAK EZ NINDUEN SEKULA ONARTU NAIZEN BEZALA”

abrazo materno  -  amaren besarkada
abrazo materno – amaren besarkada

17 urteko neska batek deitu digu barrua hustutzeko beharrean, amarekin izan duen harremana hizpide izan delarik.
Hobeto zegoela baina gogorrak igaro eta gero, inoiz ez baita sentitu onartua amarengandik.

Aitortza horren aurrean barruak buelta eman zidan. Ez dakit  egoera berean egon litekeen inor ezagugutzen duzuen. Gurasook ,batzuetan, adierazten diegun  exijentzia gehiegizkoa izan daiteke. Maitasunaren aitzakiarekin, buru-belarri, sar nahi dizkiegu guretzat eredugarri diren portaerak etabar.

“zer pena hortzak horrela izana”, “hor bada; ezin duzu argaldu eta…”, “ ez duzu zure nebak bezalako ile disdiratsua”

Mingarriak ez al dira honelako erretolikak?. Maite ditugu gure seme-alabak, baina maitasuna adierazteko modurik hoberena beraien izaera onartzea dela, uste dugu.

“zaren bezala maite zaitut; gorri, zuri,betz. Maite zaitut zu zeu zarelako, eta zaren bezala ikaragarria zara…”

“Amak ez zidan onartu nintzen bezala”. Ez da lehenengo aldia horrelakoa entzuten dudana. Seguru nago, guraso hoiek hoberena nahi izango zutela berarentzat. Agian ez zuten kontuan hartu bere hitzen zenbaterainikoa. “Hobetzea duzu…” hark, itzulpen mingarria zuen “ ez zara nahikoa” batetan, agian. Nahiko zama autoestimurako eta baita oztopoa ere harremanetarako, besteak beste.

Gurasook ikasiko bagenu “maite zaitut zaren bezalakoa” esaten. Gure seme-alabek ahal izango baligute gureganako kexuak adierazi; hau da: “epaituta sentitzen naiz; pentsatzen dut sekula ez naizela nahiko izango zuretzat…,”. Agian dena errazago izango litzateke.

Etsipen handiz aitortu zidan neskato honek bere bizipenak.

“Gogortu egin behar izan naiz. Ohartu nintzen sekula ez nintzela nahiko izango nire amarentzako, eta baita onartu egin behar nuela ere.Esan egin diot, barruan mina ematen zidan eta, baina esan nionean ez zidan sinetsi. Nire haserrealdi hutsa zelakoan zegoen…/…

“Tontakeriak” –erantzun zidan

…/… eta erantzunak berak, min gehiego ekarri zidan. Baina , esan nion behintzat, eta akaso egunen batean kontura zezake nire bizipenez, erasotua sentitu barik.”

Uste dut, honelako testigantzak bai merezi duela benetako hausnarketa bat.

Guraso eta nerabeen arteko komunikazioa hobetzeko trikimailuak

comunicacion familiar

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Lehen denetarik hitz egin nezakeen nire amarekin. Nire mutil-lagunarekin eta nire lagun minarekin batera, nire konfiantzazko pertsona zen. Orain nekatzen nau eta egiten dudan guztia epaitzen du.

“Orain ezin zaio ezer esan. Galdetzen diozu ia zer gertatzen zaion eta ez du erantzuten. Gainera, badirudi berak nahi duen guztia egin dezakeela eta ez, gauzak ez dira horrela. Etxe honetan bizitzen den bitartean esaten dioguna egin beharko du.

Ondoriozta daitekeenez, aurreko paragrafoek, ama eta bere alaba nerabearen arteko ohiko elkarrizketa adierazten dute. Bi pertsona hauen artean suertatzen den komunikazioa (edo komunikazio eza) adierazten duten ohiko esaldiak.

116.111 telefonoan horrelako egoerak kontatzen dizkigutenean, lehendabizi, egoerari garrantzia kentzen saiatzen gara eta guraso eta euren seme alabei esan behar diegu, euren artean komunikazio erraza edukitzea ,arraroa izango zena dela.
Hemendik aurrera, mezuak transmititzeko garaia heldu da eta, guraso eta euren seme-alabak beti gauza berak entzuten ari direnez, batzuetan, betiko hitzaldia bota ordez, eginkizun zehatz batzuk proposatzen diegu.

Modu honetan, adibidez, aurreko paragrafoak kontutan izanda, ama eta alaba honi, astean, egun bat finkatzea eskatzen diegu, une bat, ordu bat biak aulki batean eseritzeko. Ahal izanez gero, eremu neutral batean egotea, parke, kafetegi batean, biek erabakitako leku batean eta edari batekin, hitz egiten hastea, edozeri buruz, euren arteko elkarrizketa berreskuratzeko. Epaiketak saihestea eta bakoitza bestearen lekuan jartzen saiatzea.

Agian zeregin hauekin ez da nahikoa baina saiatzeagatik ez da ezer galtzen. Bestela, ezagutzen duzue guraso eta nerabeen arteko komunikazioa hobetzeko beste trikimailuren bat? Eta beti gogoraraziz, euren arteko komunikazioa erraza ez izatea nahiko normala dela.

Drogei buruzko txapa bat

teens

Drogen gaia seme-alabekin tratatzekotan, ona litzateke gure ikarak eta erantzukizunak kontuan edukitzea, abiapuntu hori karguan hartuz gero aholkatzaile hobeak izango baikara eta arriskuen prebentzio sendoagoa burutuko baitugu. Gure bizkarrean daramagu beraiekin mintzatzearen erantzukizuna, eta arriskuen ezabaketa hortik etor daiteke. Hori dela eta, Zeuk Esan zerbitzutik ari gatzaizue bultzatzen 116111 zenbakira deitzera, guzti horren inguruko informazioa behar baduzue
Ondoren, 16 urteko gazte biren arteko“elkarrizketa”bat uzten dizuegu. Ulertuz gero beraiek erabiltzen dituzten moduak eta kodeak, errazago egingo zaigu drogen inguruko txapa bat ematea.

Sara: Beste porru bat?! Baina txo, zer egiten ari zara? Lelotuta geratuko zara!

Dani: Zer diozu? Kontrolatzen dut eta… Tontotuta ikusten dituzunak, horrelakoak izan dira beti, eta horregatik arinago kolokatzen dira… NI lasaitu egiten naiz eta beste era batetara ikusten ditut mobidak…

Sara: Ez, ez!! Motelduta geratzen dira eta askok hitzik ere…eta hobe zeren berba egiten badute txorradak esateko baino ez da izaten eta…Ahaztu egiten dira zertan ari diren, gauza arraroak pentsatzen dute. Ez iezadazu esan ezetzik, zeren denok hasten zarete porrito batekin eta begira orain…: egun guztia jokoz kanpo!! Gainera, asteburuan hartu zenuen kaka hurak, babo eta ergel ipini zizun, astakirten baten moduan portatu zinen. Lotsa eta pena ematen zidan zu horrela ikusteak; ia ia istilu batetan sartu zenidan eta, askenik, nirekin ordaindu zenuen dena!!

Dani: Hasi gara matraka berarekin… Ez zen izan hartu nuenagatik. Tipo haiek txarto ari ziren gau guztian eta ez daukak horrelakorik zertan jasan behar. Amorratu egin nintzen eta punto…!!!

Sara: Ez duzu uzteko asmorik?

Dani: Asteburuetan baino ez dudala hartzen…

Sara: Lehengo egunean amarekin mintzatu nintzen gai honen inguruan, eta esan zidan bere kuadrillan batzuek porroekin hasi zirela eta gero beste gauza batzuk probatu zutela, eta hori dela arriskutzuena. Bere lagun asko, urruntzen joan dira kontu honegatik, edota bakarrik gelditu paranoiak direla eta. Beste batzuk, antsietateak edo depresioek jota ikasketak utzi zuten edo dirua erraz aurkitzeko bidean nahastu omen ziren. Eta jakin ezazu 40 urte baino gehiagoko horiek, oraindik “asteburuetan bakarrik hartzen dutela”. Beste batzuk sorte gaiztoagoa izan zuten, eta ez pentsatu heroinaren erruz …ez, ez; bat tripi txar baten eskutik joan omen zen…Beste batek gorputza erdia geldirik dauka. Denak daukate zeozer, eta bat ere ez omen dago osasuntsu

Dani: Zure ama seguru pasatu egin dela, zuri ikara sartzeko. NI zurekin ez naiz sartu eta utzi bakean txorrada hoiekin…

Sara: Ni ez naiz zurekin pasatzen. Ez bazaizu gustatzen izorra hadi!! Zuri ez dizute argi berba egiten edo?

Dani: Pentsatzen dute probatzeko gogoa sartuko zaidala, horretaz mintzatzen badira nirekin. Etxera daramazkidan begiak nabarikoak izango dira, baina ez ikustearena egiten dute, eta “bestea”-renaz ohartu ere ez dira egiten, ondo baino hobeto eskutatzen baititut…Gainera, uzteko pakean diotsut…! KIrola egiten dut, eta hartzen dudan kaka apurra izerditan doa. Ni ez nago ezertan harrapatuta…Zenbat jente ospetsuk egiten du eta hor daude, beste barik!!. Zure amak, kalean botata dauden lau katuren kontuak atera diskizu platerera. Eta ez eman txapa gehiagorik, zeren askenean paso egingo diot zurekin gelditzeari, beti baizaide txapa berarekin…

#egONLINE

Gaur egun Internet gurean erabat integratuta dagoela esatea Pernandoren egia da, ez da hala? Sarea, edukietarako sarbidea, ezagutzaren zabalkundea, online harremanak eta w hirukoitzaren unibertsoak eskaintzen dizkigun hainbat eta hainbat zerbitzu gure eguneroko bizitzaren parte dira, maila guztietan.

 

Izan ere, integrazio hori maila guztietan gertatzen da (lanean, aisialdian, ingurune akademikoan…), adin guztietan, eta gero eta euskarri gehiagotan (ordenagailua, telefonoa, telebista…).

 

Internetek gure bizitzetan duen presentziak eta erabiltzeko moduak hainbat ahalmen ematen dizkigu, baina arriskuak ere baditu, eta, horrenbestez, aurreiritziak, arbuioak eta mendekotasuna ere eragiten ditu, kode propioak dituzten harreman modu berriak ere eragiten ditu, etab.

 

Horregatik guztiagatik, Enplegu eta Gizarte Politiketarako Sailean –ZEUK ESAN arloa bertako kidea da–, online eremu zabalaren eta pertsona adingabeen arteko harremana sakonago lantzeko beharra planteatu da eta, ondorioz, #egONLINE programa abiarazi da.

 

Programa joan den azaroaren 20az geroztik dago martxan (Haurren Eskubideen Nazioarteko Egunarekin bat eginda), egun horretan bertan aurkeztu zen, eta gure Twitter kontutik bertan jazo ziren gauza ugari transmititzen aritu ginen, #egONLINE hashtagarekin.

 

Eguneko ekitalditik haratago, ordea, programak martxan jarraitzen du Euskadiko bost institututan, 2014ko apirilaren 15era arte, bertako DBHko 1., 2. eta 3. mailetako neska-mutilekin eta irakasleekin lanean, nerabeak sentsibilizatzeko helburuarekin, Internetek dituen arriskuez, ez bada segurtasunez jokatzen, baina baita Sareak dituen Potentzialtasunez ere.

 

Datozen hilabeteetan institutuetan zein beste langune batzuetan garatzen den lanaren berri zehatza zuei ematen joango gara, gure blog eta sare sozialen bitartez… Alegia, Zeuk Esan atalean ere #egONLINEn egongo gara

BIKOTEKIDE BANAKETA ETA SEME-ALABEN ONGIZATEA

Seme-alabak dituzten familietako osaketa azkar aldatzen ari da bikote banaketen areagotzearen ondorioz. Aldaketa honek, familiaren egitura eta familiarteko erlazioan eragina du.

Familia, seme-alaben hurbileko testuingurua eta babes sistema printzipala dela kontutan izanik, gurasoen banaketa, trantsizio zaila da seme-alabentzako.  Banaketak sortutako ezegonkortasunak, seme-alabengan desoreka emozionala eta sentimendu indartsuak eragin ditzake; baita antsietate handia eta pertsonen arteko arazoak ere.

Baina, seme-alaben ondoeza maila eragile askoren menpe dago. Alde batetik, gurasoen moldaketa, familia egoera eta pertsonalaren aurrean. Beste alde batetik, familiaz kanpoko familiartekoen eta lagunen babesa. Bestalde, bikotekide banaketaren ondorengo gatazkaren jarraipenak, harremanak liskartsu ditzake, etxeko gazteen egoera larriagotuz. Izan ere, gatazkaren luzapenak, seme-alaben garapen psikologiko, físiko eta eskolarra oztopa ditzake.

Esandakoarekin, ez ginateke larritu behar. Seme-alaben ongizaterako egoerari aurre egiteko modua aurkitu behar dugu. Aurre egiteak hauxe suposatzen du:

1.    Seme-alabekin, komunikazio egonkorra eta segurua mantendu. Halaber, ulermen egokia bilatu nagusien artean.
2.    Berrantolatu seme-alabekiko nagusien ardura, beti ere, gazteen ongizatea kontutan izanik
3.    Familia artekoen moldaketa eta autoestimua sustatu.
4.    Koherentzia eta familia unitate loturak matendu.
5.    Seme-alabeei beharrezkoa duten euskarri eta babes segurua eman.
6.    Babes soziala mantendu eta garatu.
7.    Zuzendu egoeraren eragina, seme-alabengan ondorio negatiboak saihesteko.

Hortaz, familia egoera berriaren aurrean, guraso lez, seme-alabei, beharrezko egokitzapena erraztea izando litzateke oinarria Beti ere, seme-alaben ongizatea kontutan izanik.